Episode Description
Het bewijzen van het bestaan van een bubbel blijkt altijd belachelijk moeilijk te fiksen voordat dat kreng barst. Wat gaan we doen: kwantitatieve metingen? Of god, nee: kwalitatief? Joh, zelfs als je 't goed hebt en er een boek over je wordt geschreven mag je jarenlang op je bureaustoel gaan nagelbijten terwijl iedereen boos op je is. Krijg je eenmaal gelijk, dan krijg je dat van je bankrekening. Niet van je klant.
Een bubbel werkt namelijk een beetje zoals een hoogfunctionerende drugsverslaafde die al tien jaar dezelfde nachtclub bezoekt en zijn gebruik niet mindert. Hijzelf denkt dat hij het nog wel dertig jaar volhoudt. Dat is waarschijnlijk een overschatting. Het personeel denkt vaak dat hij morgen omvalt. Ook dat is op bijna elke dag een overschatting. Sterker nog: het anekdotische bestaan van deze verslaafde zegt helemaal niks over de nutri-score van de moleculaire versnapering die de verslaafde nuttigt. Doden en mensen in 't gesticht bezoeken de club namelijk niet.
Zo is het ook met financiële bubbels. De participanten overschatten zichzelf, de cynici overschatten zichzelf en het feit dat de koplopers nog bestaan zegt niets over het onderwerp.
Toch is er altijd wel een lieverd te vinden die z'n kop op het hakblok legt en een bubbel verklaart. Meestal heeft 'ie iets gezien in een datasetje ergens. Of misschien legt 'ie gewoon z'n kop op het hakblok om aandacht te krijgen. Dat lukt meestal niet, want als je aandacht wil moet je niet zeiken maar poetsen. Bijvoorbeeld door te zeggen dat Nvidia 5 procent van het bbp van de VS gaat opslokken rond 2028. Maar dat is voor Morgan Stanley. Waarover later meer.
Oh, u vindt de kop van deze rubriek te gortig? Niks bankierlijks is ons vreemd, mijn waarde!
Anyway, Brian Merchant durft het aan:
'I’ll just repeat that. Over the last six months, capital expenditures on AI—counting just information processing equipment and software, by the way—added more to the growth of the US economy than all consumer spending combined. You can just pull any of those quotes out—spending on IT for AI is so big it might be making up for economic losses from the tariffs, serving as a private sector stimulus program.
To me, this is just screaming bubble. I’m sure I’m not alone. In fact I know I’m not alone.'
Nee, alleen is 'ie niet, want Ed Zitron is ook al aardig op standje Michael Burry beland. Lees vooral even zijn blog, want smikkelen van de deconfiture van een doorgaans heldere geest is toch wel één van de grotere plezieren van de moderne tijd.
Okay, okay, we citeren hem wel:
'It's been just over two years and two months since ChatGPT launched, and in that time we've seen Large Language Models (LLMs) blossom from a novel concept into one of the most craven cons of the 21st century — a cynical bubble inflated by OpenAI CEO Sam Altman built to sell into an economy run by people that have no concept of labor other than their desperation to exploit or replace it.
I realize that Large Language Models like GPT-4o — the model that powers ChatGPT and a bunch of other apps — have use cases, and I'm fucking tired of having to write this sentence.'
Eddie! Vertel ons wat je echt voelt!
'It's here where I'm going to choose to scream.
According to The Information, Anthropic burned $5.6 billion. That may very likely mean Anthropic burned more money than OpenAI somehow last year!
Anthropic, according to The Information, generated $908 million in revenue in 2024, and has projected that it will make $2.2 billion in revenue in 2025, and its "base case" — which The Information says would be "the likeliest outcome (???) — is that it will make $12 billion in revenue in 2027.
This is what happens during bubbles! Assets are over-valued based on a combination of vibes and hysteria!
Dario Amodei — much like Sam Altman — is a liar, a crook, a carnival barker and a charlatan, and the things he promises are equal parts ridiculous and offensive.
Everywhere you look, the media is telling you that OpenAI and their ilk are the future, that they're building "advanced artificial intelligence" that can take "human-like actions," but when you look at any of this shit for more than two seconds it's abundantly clear that it absolutely isn't and absolutely can't.'
…
'People like Marc Benioff claiming that "today's CEOs are the last to manage all-human workforces" are doing so to pump up their stocks rather than build anything approaching a real product. These men are constantly lying as a means of sustaining hype, never actually discussing the products they sell in the year 2025, because then they'd have to say "what if a chatbot, a thing you already have, was more expensive?" '
Edje, rustig-
'I know, I know, I'm a hater, I'm a pessimist, a cynic, but I need you to fucking listen to me: everything I am describing is unfathomably dangerous, even if you put aside the environmental and financial costs.'
Goed.
Dat dan van de cynici.
Er zijn ook mensen in staalglazen torens op Wall Street die het woord token enkel kennen als manier om hun bodywarmer terug te krijgen bij de garderobe van de golfclub. De patagonia's nuttigen zulke blogjes van Eddie met een boutique burgertje van vijftig dollar. Hun hart is niet rood, hun hart is niet blauw, hun hart is dollargroen. Politiek kennen ze alleen als risico of als manier om toestemming te verkrijgen om meer geld te verdienen. En hysterisch geschreeuw van technerds vinden ze enkel grappig.
Maar ook zij schrijven briefjes en blogjes. Neem nou McKinsey. In het ergste scenario (als het goed gaat met AI-producten) is er nog zo'n 8 biljoen dollar aan infrastructuur nodig voor 2030, om die AI-producten te draaien.
Er is ook nog Morgan Stanley. Iets minder hysterisch. Maar net zo bijzonder.
De bank voorspelt dat de AI-winsten (van generative AI dus) in 2028 meer dan een biljoen dollar zullen bedragen. Het ging slechts om 45 miljard dollar vorig jaar. Maar dat mag de pret niet drukken. Want áls die winst zo hoog wordt vereist dat natuurlijk financiering.
De finance bro kijkt op. Hij legt zijn burger weg. Tijd voor een projectie. Uit het rapportje waar de FT de grijpgrage handjes op wist te leggen:
'[We see] global data centre capacity increasing by 6x by 2030. That buildout will require an extraordinary amount of money; ~$3tn of global capex by just 2028. Roughly half of that may be funded by hyperscaler cash flows. Credit plays a big role with the rest.'
Nu is dat nogal een bijzonder getal. Want als je de uitgaven aan AI van de Magnificent 7 op een hoop gooit, gebaseerd op het tweede kwartaal en geëxtrapoleerd naar heel 2025, dan kom je uit op een kleine 400 miljard dollar. Okay: die 400 vereist nog een beetje groei van de capex, want het is nu ergens tussen 300 en 400, maar... dat is geen rare schatting! Wilt u nog een bonus van 100 miljoen dollar om te tekenen bij Mark Zuckerberg? Of misschien bent u Datacenter Master of America en wilt u 30 miljard dollar van Microsoft in één kwartaal? Deze getallen stijgen elk kwartaal en we zijn net pas klaar met Q2. Het is dus maar de vraag of 400 optimistisch of conservatief is.
Enfin. Dat moet dus keer 7.5 volgens Morgan Stanley. Naar 3000 miljard dollar. Dat is bijzonder, want de hele capex van alle 500 bedrijven in 's werelds belangrijkste index bedraagt nu 950 miljard dollar. Maar geen zorgen. Het komt allemaal goed. De helft van de 3000 komt volgens de man met de bodywarmer en de vette vingers uit de cashflows van de grote techbedrijven.
Okay, 1500 dollar aan financiering van Wall Street dus. U snapt waarom hij dit uitlegt, en niet iemand anders. Want u gaat dat lenen. Bij Morgan Stanley, bij Apollo. Nadat u bij McKinsey een rapportje hebt besteld om buiten schot te blijven en nadat u Capgemini hebt gevraagd om chatbots te implementeren bij uw bedrijf.
Dan begint vanaf hier een spelletje. Er komen moeilijke vragen in beeld, zoals: zit er wel een lineaire relatie tussen de capaciteit van AI-infrastructuur en AI-gebruik? Kunnen de kosten nog omlaag? Wanneer schrijf je die chips nou af, want de één zegt 3 jaar, de ander 5? Hebben we inderdaad 23 Hoover Dams nodig om elektriciteit te genereren? Wat vinden we eigenlijk van al die gasturbines die wereldwijd worden bijgebouwd, puur om serverrekjes aan te drijven?
... en whatever. Dat is allemaal toekomstmuziek die slechts grof de toon van morgen, een week, een maand, een jaar verder aangeeft. Die muziek bevat ook geen teken van innovaties en problemen waar we geen weet van hebben.
Het punt is dat men aan het racen is en dat menselijk gedrag daar uiteindelijk altijd hetzelfde recept voor kiest: overschatting op de korte termijn, onderschatting op de lange. Liefst zo hard mogelijk prijzen opstuwen totdat prijzen enkel kunnen vallen. Dat is zo ongeveer de beste definitie van een bubbel die er bestaat.
Want de getallen waarmee consultants en Wall Street schuiven zijn gebaseerd op 45 miljard dollar aan winst in 2024. En Ed Zitron, hoewel inmiddels een beetje de naakte profeet met een AI-bord voor het station, heeft geen ongelijk wanneer hij wijst op de van de pot gerukte kosten die worden gemaakt om die winst mogelijk te maken.
Dus. Is het nou een bubbel? Who knows. Maar dat de mensheid bezig is met wat men ook in 1845 en in 1999 deed, dat kunnen we wel zeggen.
Een mooi rekenvoorbeeld: de telecombubbel van 25 jaar geleden. In 2000 wisten Cisco en Lucent samen een omzet te behalen van zo'n 50 miljard dollar als we een beetje conservatief doen. Dat is een groot deel van de kleine 140 miljard dollar aan telecomspullen die men indertijd nodig had. Die 50 miljard beslaat een half procent van het bbp van de VS rond die tijd: 10 biljoen dollar. En dat zijn dan twee van de belangrijkste bedrijven die je nodig had voor je internetkabeltje.
Inmiddels groeit Nvidia gebaseerd op het tweede kwartaal naar een jaaromzet van zo'n 150 miljard dollar. Als we dat afzetten tegen het bbp van de VS, komen we opnieuw uit op een half procent van het bbp van een kleine 30 biljoen dollar.
Het mooie? Volgens McKinsey en Morgan Stanley moet dat nog minstens keer tien in de komende drie jaar. En Wall Street gaat u het geld lenen om dat geld richting Jensen Huang te schuiven. 5 procent van het bbp van de VS.
Bubbel of niet: dat is wel een bijzondere inschatting. Maar uw beursnerd houdt zich toch maar verre van de constatering. Ze snuiven altijd langer door dan je denkt.
Beursnerd en Beursnerd XL
Iedere werkdag iets na elf uur werpt de Beursnerd in gesprek met presentator Thomas van Zijl een blik op de AEX, waarbij hij of zij de diepgang niet schuwt. Daarnaast is er donderdag om tien voor twaalf een langere beursanalyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser voor zijn rekening.
See omnystudio.com/listener for privacy information.